Walter Van Steenbrugge
Michel Ackaert
Non-fictie
  • 509 keer bekeken
  • minuten leestijd
  • Reacties

Waardering

12 oktober 2023 Operatie kerk.
Dit werk deed onlangs flink wat stof opwaaien, en terecht. Meester Walter Van Steenbrugge vertelt ongezouten het trieste verhaal van twee casussen, die hem boos maar vooral heel strijdvaardig hebben gemaakt.
Heel toepasselijk krijgen beide zaken de titels Opus Dei en De dood is van God. Hij komt met schade en schande tot de vaststelling dat beide zaken indirect met elkaar verbonden zijn. De rode draad is de bemoeienissen, interventies en schijnheiligheid van de Kerk. Eerste zin in dit boek: ‘Something is rotten in the State of Vatican.’ Hij blijft echter ver van goedkope complottheorieën maar bewijst vooral met namen, documenten en bewezen situaties dat er veel meer aan de hand is. Meester Van Steenbrugge is dus boos, terecht heel boos. ‘Ik wil en kan niet onverschillig blijven. Alles wat ik in dit boek schrijf wordt gestaafd en onderbouwd met stukken en bewijzen.’ (p. 9/13) 
Opus Dei
In het eerste deel Opus Dei gaat het over Operatie Kelk. Hij noemt het operatie doofpot. Er is vooreerst het trieste verhaal van de neef van de alom gerespecteerde en onaantastbare Brugse bisschop Roger Vangheluwe. Een stiekem opgenomen gesprek met die minzame aartsbisschop en bemiddelaar Godfried Danneels en alle betrokkenen doet de haren van Meester Walter Van Steenbrugge en de lezer rechtop staan. Mark Vangheluwe zou, onder lichte druk van Danneels, moeten wachten totdat zijn oom de monseigneur binnenkort en stilletjes gepensioneerd wordt. Sterker nog, de voor het leven getekende jongeman zou eigenlijk zelf moeten vergiffenis vragen; aldus Godfried Danneels. Je wordt meteen kotsmisselijk van die twee hypocriete kerkprelaten, die er alles aan doen om vooral het imago van de Kerk intact te houden. Heel grof, maar daar komt het eigenlijk op neer, een keiharde column van de Vlaamse schrijver Dimitri Verhulst op 28 juni 2017 in het weekblad Knack: ‘Een goede herder neukt zijn schapen niet!’
Operatie Kelk
Op de talloze en huiveringwekkende verklaringen van de slachtoffers van sommige bedienaars in de Kerk, maar vooral het ontkennen en toedekken, komt er eindelijk een moedige maar mislukte poging om de zaak grondig uit te spitten en te onderzoeken. Onderzoeksrechter Wim De Troy start vol enthousiasme met ‘Operatie Kelk’ een diepgaand onderzoek. Iedereen herinnert zich de beelden van de huiszoekingen in het bisschoppelijk paleis en de kantoren van Godfried Danneels. Meer dan 900 archiefdozen vliegen door het raam en belanden in een bestelwagen richting het gerecht. Vrijwel meteen en met een ongeziene hardnekkigheid doen de juristen van de Kerk er alles aan om die dozen zo snel mogelijk terug te krijgen. Meester Van Steenbrugge en raadsman van de slachtoffers is wettelijk gemachtigd om bij ieder stadium van het onderzoek betrokken te worden, maar wordt toch schaakmat gezet.  Tijdens twee clandestiene zittingen van de Kamer van Inbeschuldigingstelling onder voorzitterschap van J.V.D.E. (Meester Van Steenbrugge is niet uitgenodigd!) wordt bedisseld en beslist dat die bewijsstukken eigenlijk zo goed als ongeopend ‘onwettig’ zijn meegenomen en naar een of andere griffie moeten verhuizen. Later blijken die daar stiekem terug te zijn opgehaald door… de Kerk. Een landbouwer verklaart later dat stapels documenten op zijn domein werden opgebrand en dus vakkundig vernietigd!
Eindstation Straatsburg
Is de grote baas in Rome hiervan op de hoogte? Heel zeker, want reeds in 1962 verscheen het document Crimen Sollicitationis waarin het door de paus expliciet werd verboden om seksueel misbruik door priesters ter kennis te brengen van het gerecht. Wim De Troy en zijn opvolger geven er uiteindelijk ontgoocheld en vleugellam de brui aan. Operatie Kelk of operatie doofpot? Ook Meester Van Steenbrugge bijt zijn tanden stuk op de zelfverklaarde immuniteit van de Heilige Stoel. Samen met de radeloze slachtoffers moet hij vaststellen dat politici en magistraten, tot in Straatsburg toe, de andere kant op kijken of daadwerkelijk die immuniteit bevestigen. De slachtoffers staan weeral in de kou! Mevrouw Eva Demoor-Dubuisson, voor haar lange leven getekend door misbruik, heeft de trip vanuit Frankrijk gemaakt om dit in het kantoor van de Meester live mee te maken. Haar ontgoocheling is immens groot. Zij is heel haar leven door de hel van de Kerk gegaan en nu wordt haar het recht definitief ontnomen om haar vordering aan een onpartijdige rechter voor te leggen. De daders zijn strategisch overgeplaatst, hun misdaden verjaard of slijten hun laatste jaren comfortabel in een of ander klooster ver weg, zoals Vangheluwe. Heel moeilijk om uit te leggen als luisterbereide cipier in een gevangenis waar pedofielen samen met drugdealers en seriemoordenaars opgesloten zitten. “Waarom hij niet en ik wel?”
De dood is van God
Ogenschijnlijk los van dat ongestraft kindermisbruik en de doofpotpraktijken is er het tweede deel van dit boek De dood is van God. Schijnbaar niks met elkaar te maken? Plots duiken precies dezelfde namen op van magistraten, belanghebbenden en juristen, die nu meer vanuit de coulissen een zware rechtszaak forceren en financieren: een gifmoord, de zaak Tine Nys! Drie respectabele artsen worden jaren na de feiten onverwacht voor assisen gesleurd door de familie van het slachtoffer of beter de patiënt. Tine Nys vroeg en kreeg euthanasie nadat de procedure perfect werd nageleefd. In eerste instantie is de rechtbank van oordeel dat alles correct is verlopen totdat een zekere Meester F.K. op het toneel verschijnt als nieuwe raadsman van de familie. We vinden hem ook terug in Operatie Kelk. Toeval dus of niet, de dagvaarding waarbij broeder R.S. vanuit Rome de Broeders van Liefde wil vleugellam maken is ook van zijn hand. Deze in 1807 opgerichte rooms-katholieke congregatie van pauselijk recht uit het Gentse had stilaan een gematigder standpunt ingenomen omtrent de toepassing van euthanasie bij ondraaglijk psychisch lijden. “Foei!”, zei Rome uit hoofde van chef broeder R.S. en zijn raadsman Meester F.K.
Terug naar de zaak Tine Nys. Meester Walter Van Steenbrugge vraagt zich terecht af: ‘Waarom moesten die drie artsen met een vlekkeloze reputatie terechtstaan, en dan nog wel voor een rechtbank die doorgaans alleen zaken met de zwaarste criminelen behandelt en hen vaak (bijna) levenslang laat opsluiten? Wat bracht het openbaar ministerie ertoe te beslissen om in een eenvoudige zaak waarin men zeven jaar lang had geoordeeld dat er niet het minste juridische bewijs was tegen de betrokken artsen, opeens het stuur om te gooien en de vervolging te starten voor het zwaarste misdrijf dat in het Strafwetboek stond?’ Alles veranderde toen Meester F.K. plots de rechten behartigde van de familie Nys.
Het antwoord op de vragen van Meester Walter Van Steenbrugge volgt meteen. Een proces met veel ruchtbaarheid zou minstens bij een deel van het artsenkorps voor angst in de gelederen zorgen. Voor de media is deze zaak een buitenkansje. In Terzake op 2 februari 2016 worden de artsen door Sophie en Lotte Nys, de zussen van Tine, in een kwaad daglicht gesteld, zonder dat hen om een weerwoord wordt gevraagd. Dit in weerwil van de toch duidelijke deontologische journalistieke code van de openbare omroep. De inzet van dit proces was duidelijk groots: een veroordeling wegens gifmoord zou achttien jaar wettelijk toegelaten euthanasiepraktijken van tafel vegen. Niet alleen een drama voor o.a. de L.E.I.F.-artsen, maar vooral ook voor hen die waardig en pijnloos wensen te sterven.
Meester Walter Van Steenbrugge doet vervolgens uitgebreid relaas over het verloop van het proces. De afwijzing om broeder R.S. ook als getuige op te roepen zit hem hoog. Hij beschrijft grondig de trieste en uitzichtloze situatie van Tine Nys voorafgaand aan de euthanasie en dat brengt hem uiteindelijk bij dokter Wim Distelmans, dé autoriteit op het vlak van euthanasie. ‘Het viel ons, advocaten, meteen op dat zodra Wim Distelmans had plaatsgenomen op de getuigenstoel, de sfeer grimmiger werd.’  Ook Distelmans legt uitvoerig uit hoe het correct is verlopen bij Tine Nys en vooral hoe haar familie ‘nadien’ reageerde. Waar was de familie eigenlijk toen Tine jarenlang gebukt ging onder zware psychische problemen die haar het leven uitzichtloos maakten? Ook hoe de euthanasiecommissie is samengesteld en functioneert wordt door dokter Distelmans duidelijk gemaakt. Als hij op vraag van, de namen van de leden bekend maakt staat iedereen perplex. Meester F.K. was verdorie zelf lid van die commissie en beschikte bijgevolg dus over voorkennis. ‘Exit Meester F.K.’
Eén van de laatste hoofdstukken van het boek luidt: ‘Het openbaar ministerie valt aan’. Welnu, dan wordt Meester Walter Van Steenbrugge echt heel boos. Zelf lezen dus! Ik laat immers dit laatste stuk en eigenlijk een beetje ‘cliffhanger’ onbesproken, want het spookt al dagenlang door mijn hoofd.

Operatie Kerk, een boek om eventjes stil, een beetje bang (vandaar veel initialen), maar ook heel boos van te worden.

Michel Ackaert
Walter Van Steenbrugge
Michel Ackaert
Non-fictie
Michel Ackaert (1957) was cipier in de gevangenis van Brugge. Publiceerde reisverslagen, opiniestukken, recensies en een boek over menswaardige detentie ‘Seks in de gevangenis’.
_Michel Ackaert Recensent, reiziger, vrijwilliger en cultuurfanaat
Meer van Michel Ackaert

_Van zelfde auteur

_Nieuwste recensies

Bekijk alle nieuwe recensies