31 juli 2023
De gevaarlijkste man van de wereld
De auteurs, journalisten van de Duitse krant “Süddeutsche Zeitung”, zijn wereldwijd bekend van “De Panama Papers”. In dit boek uit 2016, verwerkten de auteurs talrijke documenten met betrekking tot de rekeningen en beleggingen van prominenten en politici in belastingsparadijzen. Daarnaast publiceerden zij ook over internationale belastingsontwijking, op basis van gegevens uit de “Paradise Papers”. Dat de auteurs ervaren onderzoeksjournalisten zijn blijkt nogmaals uit hun recentste werk.
Het Iraanse regime baart de internationale gemeenschap reeds lang zorgen. Iran doet er alles aan om op korte termijn tot een kernmacht uit te groeien. Naast de ontwikkeling van een atoombom leggen zij zich ook toe op de ontwikkeling van precisie langeafstandsraketten die van kernkoppen voorzien kunnen worden. Het Westen reageerde met economische sancties, die in 2015 verlicht werden, na de belofte van Iran geen nieuwe nucleaire installaties te bouwen en het verrijken van uranium terug te schroeven. Er zijn ernstige twijfels gerezen rond de naleving ervan, wat Trump in 2018 heeft doen besluiten de USA terug te trekken uit het akkoord.
In die periode werd de aandacht van de auteurs gevestigd op de Chinese handelaar Li Fangwei alias Karl Lee, gezocht door de FBI, die een premie van 5 miljoen dollar op zijn hoofd gezet heeft voor elke tip die leidt tot zijn arrestatie. Alleen aan de arrestatie van topgangsters wordt dergelijk bedrag verbonden.
Li Fangwei zou vanuit China een erg lucratieve handel gedreven hebben in gevoelige technologie, materialen en grondstoffen voor de vervaardiging van massavernietigingswapens. Zo smokkelt hij centrifuges voor de verrijking van uranium, precisieapparatuur en brandstof voor raketten met als grootste klant Iran.
Aanvankelijk ontvangen de auteurs veel steun van Westerse inlichtingsdiensten in hun zoektocht naar Li. Ter verificatie van de ontvangen tips reizen zij de halve wereld rond: van Duitsland naar Groot-Brittannië, de Verenigde Staten, Israël en China. In dit laatste land moeten de auteurs op geen steun van de overheid rekenen. China legt Li geen strobreed in de weg.
Wanneer de auteurs er na een hardnekkige zoektocht in slagen door te dringen tot de kern van het netwerk stopt plots de medewerking van het Westen. Blijkbaar zou China in 2019 toch overgegaan zijn tot de arrestatie van Li Fangwei, wellicht in een geheime deal met de USA. Dit vermoeden kunnen de auteurs niet bevestigd krijgen.
Het zou een illusie zijn te besluiten dat de smokkel met Iran daarmee zou beëindigd zijn en dat Iran zou afzien van de ontwikkeling van massavernietigingswapens. Als één handelaar uit het circuit verdwijnt staan er tien andere klaar om zijn plaats in te nemen. Gewetenloze handelaars zijn steeds bereid criminele regimes te steunen in de aanmaak van die vreselijke wapens. Het financiële gewin is gigantisch en sluitende controle aartsmoeilijk.
De auteurs leveren een knap stukje onderzoeksjournalistiek af. Het verslag van hun opsporingen leest als een spionageroman. Hoedje af voor de hardnekkigheid die zij gedurende meerdere jaren aan de dag legden bij de opsporing van Li Fangwei en bij het blootleggen van het kluwen van vennootschappen en transacties die handelaars aanwenden om de handel weinig transparant te maken.
Ignace Claessens
Meer van Ignace Claessens
Ignace Claessens
