19 november 2023
Niet te kloven
Youp van ’t Hek is geboren in Naarden nabij Amsterdam in 1954. Hij is Nederlands cabaretier en schrijft columns voor het NRC en de VARAgids. Al jaren verschijnt er geregeld een verzameling van de recente columns die Van ’t Hek schreef in NRC (Nieuwe Rotterdamse Courant – Handelsblad).
De bundels zijn te lezen als een jaaroverzicht en een tijdsbeeld. Het is als een herinnering die je even terug in de tijd zet. Dit jaar koos Youp van 't Hek voor de titel Niet te kloven.
Hij ziet de koof tussen arm en rijk steeds groter worden. Hetzelfde gebeurt tussen gelovigen en ongelovigen, boomers en millennials, woningzoekers en huizenbezitters, vluchtelingen en veilige inboorlingen, het welvarende Westen en het verpieterde Zuiden. Een kloof die nu al diep en breed is en in de toekomst onoverbrugbaar dreigt te worden. Youp van ’t Hek eigent zich deze conclusies niet toe maar verwijst naar wijsheden van deskundigen. Hij geeft wekelijks zijn eigen mening in het stukje in de zaterdagse NRC. Het is meestal ongezouten, lol trappend, niets of niemand serieus nemend.
Zelf twijfelt hij eraan of de kloof tussen de mensen groter wordt dan toen hij nog jong was en er veel minder miljonairs waren. Hij is ervan overtuigd dat de meesten nog iets te veel gevoel en fatsoen hebben om het land te laten kapotgaan. Hij maakt zich vrolijk over de gluiperds, de gekken, de gelovigen, de geldpakkers en de sjoemelaars van dit land. In zijn columns kan hij zijn frustratie hierover van zich afschrijven. Het zijn dan ook venijnige stukjes van een ondertussen mopperende oude man.
Je kunt Youp van ‘t Hek moeilijk fijn besnaard noemen. Zijn virtuoze botheid maakt zijn geschriften echter wel meer dan de moeite waard. Zelf noemt hij zijn werk niets meer dan het brengen van het nationale spruitjesnieuws. Het is zeer tijdsgebonden – het afgelopen jaar – en behelst uitsluitend typische Nederlandse toestanden. Hij creëert ook voortdurend nieuwe woorden waarvan je alleen door de context de betekenis denkt (?) te snappen.
Om Niet te kloven naar waarde te kunnen schatten en om dit literaire werk enigszins te kunnen appreciëren, moet je Youp van ’t Hek ooit in het echt (of op tv) in een theatershow hebben meegemaakt. Wie denkt dat hij door zijn leeftijd nu milder op de wereld neerkijkt, weet na het lezen van Niet te kloven wel beter.
Niet te kloven is een aanrader voor lezers die met de Nederlandse toestanden bijzonder goed bekend zijn en daar hilarisch willen kennis mee maken. Voor de andere (Vlaamse) lezer is het boek te specifiek op de Noorderburen gericht.
Paul Van Aelst
Meer van Paul Van Aelst
Paul Van Aelst
