12 juli 2023
Het graf van de wever
Met dit werk schrijft Seumas O’Kelly een verhaal over oude mannen en een begraafplaats. Met subtiele humor beschrijft hij de karakters van alle personages die een rol spelen in deze opvoering. De situaties waarin ze terechtkomen doen ons glimlachen, hoe fataal ze ook aflopen. De twee oude mannen worden haarscherp geportretteerd. Ze zijn zo oud dat ze nergens meer nuttig voor zijn, behalve voor deze ene bijzondere operatie: de plek vinden waar de oude wever begraven ligt, hier dient zijn pas overleden zoon – de wever Mortimer Hehir – bijgezet te worden. Ten gevolge van hun leeftijd zijn zij de enigen die de rijke geschiedenis van het bijzondere kerkhof kennen.
De juiste plek vinden is de leidraad van dit verhaal. De oude mannen trekken kriskras over de begraafplaats, elkaar aftroevend met herinneringen en anekdotes. Het spookachtige, eigen aan een begraafplaats, tekent hun activiteiten en kruipt in beide karakters. Daartegenover staat de jonge weduwe en de twee toekijkende en luisterende grafdelvers. Tot aan het slot heerst er twijfel of dat graf ooit zal gevonden worden. De twee grafdelvers krijgen slechts druppelsgewijs een eigen persoonlijkheid. Het slot is dan ook nog uitermate bijzonder door de verrassende ontmoeting van de weduwe met een van de stille grafdelvers. Hierdoor wordt dan weer de eerdere uitspraak dat het leven een droom is ten volle bewaarheid.
Om de uitgave nog mooier te maken staat er achter in het boek een voortreffelijke analyse van het verhaal door Anne Francis Cavaneugh. Haar tekst zet je nog meer aan het denken.
Tussen dood en leven, kracht en verbeelding groeit samen met de twijfel het inzicht dat het wonder van het leven meer is dan het zoeken naar een geschikt graf. Dit verhaal is niets minder dan het leven zelf. Uiteindelijk wordt hier niet de dood beschreven, maar de herrijzenis in een zoektocht naar het leven. O’Kelly schrijft van de dood naar het leven, van droom naar werkelijkheid. Het slot is hoopgevend, de weduwe zal bij haar beoordeling de hele situatie afdoen met “Ik ben tevreden”.
Het graf van de wever is het eerste werk van de Ierse auteur Seumas O’Kelly (1880 – 1918) dat vertaald werd in het Nederlands. Hij was een klasgenoot van James Joyce op de universiteit van Dublin en schreef verhalenbundels, romans en toneelstukken. Met Arthur Griffits, stichter van de politieke partij Sinn Féin en van het dagblad Nationality, was hij goed bevriend. O’Kelly werd hoofdredacteur van het dagblad. Hij stierf aan een hersenbloeding na een inval van Britse soldaten op de redactie van die krant.
Het graf van de wever toont aan dat een werk niet omvangrijk dient te zijn om toch subliem te zijn. In tegendeel, dit compacte werk doet je intens meeleven met de personages en zorgt dat je fantasie je verder in het verhaal meeneemt.
Paul Van Aelst
Meer van Paul Van Aelst
Paul Van Aelst
