1 december 2022
Wij zijn de wereld. Een levensfilosofie.
Ga naar buiten en kijk naar boven, zie de sterren en droom. Dat zou de opdracht kunnen zijn die Jostein Gaarder de lezer wil meegeven. In het eerste deel van “Wij zijn de wereld” neemt hij je mee naar de wonderen van zijn wereld.
Gaarder vertelt over de gebeurtenissen die in zijn jeugd een diepe indruk op hem nalieten. Ze waren het begin van zijn fascinatie voor deze wereld en het heelal. Ze deden hem nadenken over leven en dood en of er nog elders leven te bespeuren valt in het heelal. Zo voert zijn weg hem naar bovennatuurlijke vraagstukken. Hij verwondert zich over al die fenomenen die door de anderen als gewoon worden afgedaan. Door zijn vreemde gedachtegangen komt hij tot strikt persoonlijke conclusies.
Gaarder doet het rustig aan en is soms erg gedetailleerd. Aan de mooie verhalen voegt hij steeds zijn eigen stem en filosofie toe. Hij reikt de lezer interessante perspectieven aan en weet immer te boeien, zelfs als je het niet met hem eens bent.
In het tweede deel van het boek is hij bezorgd over de toekomst van de wereld. Hij heeft het over de rampen die ons te wachten staan door de klimaatopwarming. Met spijt legt hij lijstjes aan van bedreigde dieren. Hij stelt de mens verantwoordelijk voor het al langer hoe sneller uitsterven van diersoorten. Met het milieu gaat het de verkeerde kant uit en Gaarder neemt daarvoor de volle verantwoordelijkheid. Zijn inzichten vragen om dringend actie te ondernemen. Zijn wake-up call is welkom omdat het dagelijkse leven ons in deze rijke westerse wereld in slaap sust zodat we vergeten hoe snel het kan gedaan zijn met dit geweldig en wonderlijk bestaan.
Gaarder is bezorgd over de wereld die hij zal achterlaten aan zijn kleinkinderen. Het is voor hen dat hij dit boek schrijft. Het werden korte verhalen met eenvoudige, directe zinnen die ook de jongeren kunnen aanspreken.
“Wij zijn de wereld” is een zeer persoonlijke brief van Gaarder aan zijn zes kleinkinderen. Hij gaat zijn eigen verantwoordelijkheid niet uit de weg en hoopt dat de jongeren van nu hem later niets zullen hoeven te verwijten. Gaarder wil niet enkel vechten voor een betere wereld, maar ook geloven in een betere wereld.
Hoewel hij zichzelf optimist, noch pessimist noemt, maar wel hoopvol, is hij toch blij dat hij niet meer in staat zal zijn het commentaar van de kleinkinderen op het einde van de 21ste eeuw te aanhoren.
De verhalen uit “Wij zijn de wereld” zijn direct bruikbaar om met jongeren te filosoferen over deze wereld, het heelal en de toekomst in het algemeen. Gaarder schreef geen pessimistisch boek, maar legt er de nadruk op dat er geen tijd meer te verliezen valt.
Vooral de verhalen uit de eerste helft van het boek zijn zeer sterk op jongeren gericht. Ze zijn zo in de klas te gebruiken en kunnen tot interessante gedachtewisselingen leiden. In het tweede deel worden de verhalen langer en algemener waardoor ze iets minder aanspreken.
Paul Van Aelst
Meer van Paul Van Aelst
Paul Van Aelst
