12 februari 2019
Grote vragen over fijnstof.
Fijnstof is een vorm van luchtvervuiling. Het zijn in de lucht zwevende deeltjes kleiner dan 10 micrometer die bij inademing als schadelijk voor de volksgezondheid worden erkend. Zo leidt het bij mensen met luchtwegaandoeningen en hart- en vaatziekten tot verergering van de symptomen en heeft het bij kinderen invloed op de ontwikkeling van de longen.
De deeltjes zijn afkomstig van diverse bronnen, zoals de voertuigemissies op drukke wegen, de uitstoot door de industrie, veebedrijven, elektriciteitscentrales, woningen, enz.
In de media genoten de narigheden rond fijnstof lange tijd geen of nauwelijks aandacht. Het is de verdienste van actiegroep en later burgerbeweging Ademloos dat deze kwestie op de politieke en maatschappelijke agenda in Vlaanderen is gezet. Ademloos focuste vanaf de dag van de oprichting
(4 maart 2008) op de fijnstofproblematiek, meer in het bijzonder naar aanleiding van de BAM-plannen voor de Lange Wapper in Antwerpen.
In de media genoten de narigheden rond fijnstof lange tijd geen of nauwelijks aandacht. Het is de verdienste van actiegroep en later burgerbeweging Ademloos dat deze kwestie op de politieke en maatschappelijke agenda in Vlaanderen is gezet. Ademloos focuste vanaf de dag van de oprichting
(4 maart 2008) op de fijnstofproblematiek, meer in het bijzonder naar aanleiding van de BAM-plannen voor de Lange Wapper in Antwerpen.
De twee auteurs van dit merkwaardige boek leerden elkaar kennen kort nadat Ademloos boven de doopvont werd gehouden.
Wim Van Hees, autodidact en werkzaam geweest bij een grote reclamegroep in België, is de voorzitter en woordvoerder van Ademloos. In het laatste hoofdstuk van dit boek - “Fijnstof maakt Ademloos groot” - vertelt hij op gedreven wijze het verhaal van de opkomst van de actiegroep en de bikkelharde strijd die er de voorbije jaren is gevoerd om de fijnstofproblematiek te mediatiseren en politiek relevant te maken. Met als resultaat dat het Antwerpse Oosterweeldossier werd opengebroken en een volledig nieuw perspectief werd geboden met het Toekomstverbond van 15 maart 2017.
Dirk Avonts is professor huisartsgeneeskunde met speciale interesse voor milieugezondheidskunde en één van de belangrijkste publieke sprekers voor Ademloos. Hij is grotendeels verantwoordelijk voor de invulling van de andere hoofdstukken in deze uitgave. Daarbij gebruikt hij een originele stijl. Hij werkt in vraagvorm, zoals uit de titel van de publicatie blijkt. Het gaat om een hele reeks grote vragen die tijdens de vele bijeenkomsten van Ademloos door het publiek werden gesteld en die hier door Dirk Avonts voor het boek nog eens schriftelijk werden gebundeld en beantwoord.
Wim Van Hees, autodidact en werkzaam geweest bij een grote reclamegroep in België, is de voorzitter en woordvoerder van Ademloos. In het laatste hoofdstuk van dit boek - “Fijnstof maakt Ademloos groot” - vertelt hij op gedreven wijze het verhaal van de opkomst van de actiegroep en de bikkelharde strijd die er de voorbije jaren is gevoerd om de fijnstofproblematiek te mediatiseren en politiek relevant te maken. Met als resultaat dat het Antwerpse Oosterweeldossier werd opengebroken en een volledig nieuw perspectief werd geboden met het Toekomstverbond van 15 maart 2017.
Dirk Avonts is professor huisartsgeneeskunde met speciale interesse voor milieugezondheidskunde en één van de belangrijkste publieke sprekers voor Ademloos. Hij is grotendeels verantwoordelijk voor de invulling van de andere hoofdstukken in deze uitgave. Daarbij gebruikt hij een originele stijl. Hij werkt in vraagvorm, zoals uit de titel van de publicatie blijkt. Het gaat om een hele reeks grote vragen die tijdens de vele bijeenkomsten van Ademloos door het publiek werden gesteld en die hier door Dirk Avonts voor het boek nog eens schriftelijk werden gebundeld en beantwoord.
De “derde auteur” is dus het publiek, dat vanuit de praktijk van het dagelijks leven vaak met indringende vragen op de proppen kwam.
De vragen werden thematisch opgedeeld. Het thema wordt niet alleen bekeken vanuit zuiver medische invalshoek. Zowat alle denkbare aspecten van de fijnstofproblematiek passeren de revue. Dit getuigt van een grensverleggende aanpak en is zeker een van de waardevolle punten van dit werk.
Dirk Avonts hanteert daarbij een nuchtere, genuanceerde taal om op al die vragen in te gaan. Informatief sterk, leerrijk maar zeker niet belerend. En als er dan al eens “moeilijke” termen worden gebruikt, kan de lezer terecht bij de verklarende woordenlijst achteraan in het boek. Bovendien worden lastige vragen en vervelende dilemma’s niet geschuwd. Steeds bevatten de antwoorden ook een aanzet tot oplossingsgericht denken, hoewel hier en daar in herhaling wordt gevallen.
Dirk Avonts hanteert daarbij een nuchtere, genuanceerde taal om op al die vragen in te gaan. Informatief sterk, leerrijk maar zeker niet belerend. En als er dan al eens “moeilijke” termen worden gebruikt, kan de lezer terecht bij de verklarende woordenlijst achteraan in het boek. Bovendien worden lastige vragen en vervelende dilemma’s niet geschuwd. Steeds bevatten de antwoorden ook een aanzet tot oplossingsgericht denken, hoewel hier en daar in herhaling wordt gevallen.
Achter de wetenschappelijke benadering komt ook de actievoerder kijken die zoekt naar alternatieven. Zo is dit boek eigenlijk een bijzondere kruising tussen wetenschap en sociale actie.
Marc De Bock
Met ´Grote vragen over fijnstof´ hebben beide auteurs in elk geval heel wat “stof” over fijnstof verzameld. Wat alvast uitnodigt om na te denken over de sluipende afbraak van onze levenskwaliteit.
Denkstof die niet alleen een groter bewustzijn en engagement bij de burgers, maar hopelijk ook bij de beleidsmensen kan teweegbrengen!
Meer van Marc De Bock
Denkstof die niet alleen een groter bewustzijn en engagement bij de burgers, maar hopelijk ook bij de beleidsmensen kan teweegbrengen!
