3 september 2022
Lussanet. Verf in het bloed.
Paul Henri de Lussanet de la Sablonière werd op 16.11.1940 te Laren geboren. Zowel zijn ouders als grootouders waren kunstschilders met als thuishaven het kunstenaarsdorp Laren-Blaricum. Reeds op jonge leeftijd krijgt hij teken- en schilderles van zijn grootvader, wiens schilderkistje hij nog steeds gebruikt. De verf zit hem dus niet alleen figuurlijk, maar ook letterlijk in het bloed.
In 2020 werd Hazeu gevraagd een monografie te schrijven over de in Laren wonende kunstenaar Paul de Lussanet. Hij is een ervaren biograaf. Van zijn hand zijn biografieën over Maarten Toonder, Gerrit Achterberg, J. Slauerhoff, M.C. Escher, Simon Vestdijk en Lucebert. Als tijdgenoten (beiden zijn geboren in 1940) hebben auteur en kunstschilder dezelfde periode doorgemaakt en hebben zij zich bewogen in de Nederlandse culturele elite van de jaren zestig van vorige eeuw. Zo zijn Adriaan Roland Holst, Harry Mulisch, Liesbeth List, Cees Noteboom, Jan des Bouvrie, die later een grote rol zal spelen in de verkoop van zijn oeuvre, Karel Appel, Dimitri Frenkel Frank aanwezig op de vernissage van zijn eerste grote solotentoonstelling in Laren in 1965.
Dat Wim Hazeu met deze opdracht belast werd is niet verwonderlijk. Hij kent niet alleen de culturele scène van die tijd maar had ook regelmatig contact met de kunstenaar. Het werk is chronologisch opgebouwd zoals het hoort bij een biografie. Het is voorzien van afbeeldingen zodat de lezer zich een idee kan vormen van de artistieke waarde van het werk van de kunstschilder, dat niet zo bekend is bij het grote publiek. Daarnaast zijn er verhelderende voetnoten en een uitgebreide bibliografie.
Het vrouwelijk naakt vormt een steeds terugkerend thema in het werk, gehuld in felle kleurvlakken, beïnvloed door het werk van Kokoschka, bij wie hij in de periode 1961-1963 enkele maanden per jaar les volgde.
Lussanet is zeer productief en commercieel aangelegd. Hij schilderde wel honderden doeken, die gretig hun afzet vonden in de interieurwinkel van Jan des Bouvrie, voor wij hij jaren exclusief werkte. De meer dan veertig solotentoonstellingen zowel in Nederland als in het buitenland (Parijs, Brussel, Londen, Philadelphia) vormen een bewijs van zijn ijver.
Hij is nu eenmaal een bezig baasje. Naast zijn werk als kunstschilder regisseert hij met wisselend succes kort- en langspeelfilms, illustreert boeken en boekomslagen, stelt boeken samen, verzorgt muurschilderingen in restaurants en brasseries, ontwerpt tapijten, beschildert kamerschermen. Ook menu- en wijnkaarten in gerenommeerde restaurants en jenever- en cognacadvertenties zijn van zijn hand. Zijn commerciële aanleg verhinderde hem niet een bohémien leven te leiden. Regelmatig verkaste hij. Zo woonde hij dertien jaar in Parijs, met korte onderbrekingen voor Amsterdam, New-York, Campagnac-les-Quercy, Saint-Paul-de-Vence, om zich in 2000 definitief in Laren, zijn geboorteplaats, te vestigen.
De in het werk opgenomen illustraties verschaffen een summier idee van de artistieke waarde van zijn oeuvre, volstrekt onvoldoende om er een gefundeerd oordeel over te vormen. In ieder geval is de auteur erg lovend en put zich uit in superlatieven om zijn leeftijdsgenoot te bewieroken. Men kan zich daar vragen bij stellen.
Bij gebrek aan dagboeken en briefwisseling was hij aangewezen op documenten die betrekking hebben op tentoonstellingen, zoals uitnodigingen, kritieken, interviews. Dat de besproken figuur nog in leven is en actief wil meewerken is van onschatbare waarde voor een biograaf. Maar daar schuilt ook een gevaar in. Kan men voldoende afstand bewaren als de besproken figuur over de schouder van de auteur mee kijkt? Weegt zijn actieve medewerking niet al te veel op de inhoud? Kan de auteur voldoende onafhankelijkheid bewaren en ook zaken vermelden die de besproken kunstenaar minder bevallen of hem minder goed uitkomen? Wordt dit dan niet onder de mat geveegd? Kan men wel objectief zijn als men zelf bewonderaar van de kunstenaar is en diens werk verzamelt?
Het kan geen kwaad ter zake enige argwaan te koesteren.
Ignace Claessens
Meer van Ignace Claessens
Het kan geen kwaad ter zake enige argwaan te koesteren.
Ignace Claessens
