27 april 2022
Vijf minuten ambitie. Pleidooien voor een beter werkend land
Peter De Keyzer (1975) is bekend als voormalig hoofdeconoom van BNP Paribas Fortis. Vandaag leidt hij zijn eigen communicatiebureau. Als opiniemaker schreef hij bijna tien jaar lang, van 2012 tot 2021, tweewekelijks columns voor de financieel-economische krant De Tijd. Voor dit boek maakte hij een selectie uit al die columns waarin telkens dezelfde onderwerpen aan bod kwamen.
Dat werden de tien verschillende hoofdstukken in dit boek: kapitalisme en ondernemerschap; economie; begroting, schuld en overheidsfinanciën; monetair beleid; internationaal beleid, geopolitiek en handel; Belgische politiek; toekomst van België; migratie; onderwijs en meritocratie; attitude. Aangevuld met een essay over cultuur en voor de epiloog “onderwijs is de sleutel” zorgde Raymonda Verdyck, afgevaardigd bestuurder van het GO! Bovendien wordt ieder kapittel ingeleid met passende commentaar vanwege de auteur.
De titel van het boek refereert naar een uitspraak van CD&V-politicus Yves Leterme in 2004 die vond dat er slechts “vijf minuten politieke moed” nodig waren om het kiesdistrict en gerechtelijk arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde definitief te splitsen. Maar in werkelijkheid zouden die vijf minuten uitmonden in een lang politiek verhaal met een slechte afloop. En worden we sindsdien beter bestuurd? Zijn er meer mensen aan de slag? Stijgen we in de internationale rankings? Is onze infrastructuur moderner geworden? Werd de overheid efficiënter? Neen, is telkens het antwoord van Peter De Keyzer. En dat frustreert hem.
Met “Vijf minuten ambitie” wil hij het tegengewicht bieden. Doorheen al zijn stukken loopt één duidelijke rode draad: België heeft geen nood aan vijf minuten politieke moed, wel aan vijf minuten ambitie. Want volgens de auteur leven we in een gestold land: geen enkele grote hervorming werd in gang gezet en er bestaat op geen enkel gebied een concrete langetermijnvisie voor dit land. Geen strategisch plan om voorbereid te zijn op de toekomst. Dat verduidelijkt hij met een eindeloze reeks voorbeelden op de meest uiteenlopende terreinen. Een verklaring daarvoor meent hij te vinden in onze cultuur, een bepaalde bourgondische ingesteldheid waarbij we te veel leven in het hier en nu en te weinig bezig zijn met de toekomst. Een cultuur ook, waarin de maatschappelijke status de ondernemer op een laag pitje staat. Ter illustratie haalt hij zelfs de televisiereeks FC De Kampioenen aan, waarin het stereotiepe beeld van de altijd ritselende en niet zo snuggere Vlaamse ondernemer in de persoon van Balthazar Boma wordt opgevoerd.
Van de politiek verwacht hij niet veel want hij ontwaart geen enkele politieke partij met een strategisch plan op lange termijn. Bovendien staan er voor elke stap naar een beter werkend en efficiënter land tientallen belangengroepen, lobby’s en politici klaar die vurig stilstand prediken. Van waar moet het dan wel komen? Peter De Keyzer ziet vandaag heel veel mensen die dit land vooruit willen helpen. Het initiatief en de ideeën zullen vanuit de bevolking en ook van de ondernemers en bedrijfsleiders moeten komen. Peter De Keyzer pleit er ook voor dat we de ambitie moeten koesteren een land te zijn waar sterke schouders willen blijven wonen en werken. Hij doorprikt hier en daar ook een aantal hardnekkige mythes. En als Antwerpenaar verwijst hij graag naar 1585, het jaar van de val van Antwerpen waarbij de stad haar grootste talenten naar Amsterdam zag wegvloeien. Gaan we opnieuw ons eigen 1585 organiseren of ervoor ijveren dat de 21ste eeuw opnieuw een gouden eeuw wordt?
En zo fileert Peter De Keyzer verder. Nagenoeg geen enkel netelig maatschappelijk vraagstuk ontsnapt aan zijn scherpe pen: klimaatbeleid, bevolkingsgroei, ongelijkheid, Big Tech, vergrijzing, overbevolking, de achteruitboerende aantrekkelijkheid van België, de beveiliging van onze digitale welvaart, de faillissementsgolf, de fiscaliteit, subsidies, het overheidstekort, het onderwijs, enz. Niet zonder oplossingen aan te reiken die bulken van optimisme, gevoed door een onwrikbaar geloof in de vrijemarkteconomie en een sterk vertrouwen in het zelf oplossend vermogen van de bevolking.
Toch dient een kanttekening gemaakt te worden bij enkele wensdromen van Peter De Keyzer, zoals “stop voor eens en altijd met die politieke benoemingen” en “laat Vlaanderen aansluiten bij Nederland”. Die lijken wel erg hoog gegrepen.
Toch dient een kanttekening gemaakt te worden bij enkele wensdromen van Peter De Keyzer, zoals “stop voor eens en altijd met die politieke benoemingen” en “laat Vlaanderen aansluiten bij Nederland”. Die lijken wel erg hoog gegrepen.
Hoe dan ook, de helder geschreven columns zijn sprankelende juweeltjes die inspireren om verder te denken en meer lef te tonen. Geen zurige analyses, wel een allesomvattend pleidooi voor verandering, voor een beter werkend land. Die verandering kan er volgens hem alleen komen met een cultuur van ondernemerschap, zelfvertrouwen, zelfredzaamheid, burgerschap, vastberadenheid, weerbaarheid, innovatie, creativiteit, discipline, durf en ambitie. Die cultuur begint van onderuit, bij elk van ons. Wanneer wij weigeren ons neer te leggen bij het status quo en elke dag zelf bouwen aan een plan voor dit land. Daarbij verwijzend naar het beroemde citaat van de Indiase leider Mahatma Gandhi (1869-1948): ‘Wees zelf de verandering die je wil zien in de wereld”.
Maar bovenal bewijst Peter De Keyzer met dit boek, net als met zijn vorige publicaties, zijn inzet voor de waarden van een vrije samenleving. Hij is een fervente aanhanger van de vrijheid, voor iedereen die ambities koestert om vooruit te gaan. Niet verwonderlijk dat hij in 2014 laureaat werd van de Prijs voor de Vrijheid van de partijonafhankelijke klassiek-liberale Vlaamse denktank Libera!
Marc De Bock
Meer van Marc De Bock
Marc De Bock
