Els Hertogen
Sophia De Wolf
Non-fictie
  • 1906 keer bekeken
  • minuten leestijd
  • Reacties

Waardering

8 september 2021 Van liefdadig naar rechtvaardig. 11 stemmen over de toekomst van internationale solidariteit.
‘Never waste a good crisis’. Het ziet er nochtans naar uit dat de coronapandemie ons misschien interessante lessen heeft geleerd, maar dat het beleid die niet in de noodzakelijke praktijk zal brengen. Meer zelfs, terwijl miljardairs rijker werden en de armoedecijfers stijgen, willen degenen die aan het roer staan zo snel mogelijk weer in oude patronen vervallen.
Els Hertogen, directeur van 11.11.11, geeft met dit boek inspiratie voor een regelrecht ander beleid, een beleid dat gaat over rechtvaardigheid en over herverdeling van middelen en macht. Ze hoopt een debat over internationale solidariteit te openen. Daarvoor laat ze elf bekende en minder bekende stemmen aan het woord. De elf teksten zijn een weerslag van de inspirerende gesprekken met wetenschappers, academici en activisten. De bekendste namen zijn Vandana Shiva en Jason Hickel. De laatstgenoemde bijt de spits af met wat meteen ook het meest interessante en relevante hoofdstuk uit het boek is.  ‘Het Zuiden ontwikkelt het Noorden’. Ja, je leest het goed. Het is niet omgekeerd en het is aan de gang sedert het jaar 1500. De gemene deler is steeds dezelfde: het Westen eigent zich land, arbeid en grondstoffen uit de koloniën toe, om zijn eigen verrijking mogelijk te maken. Een nietsontziende plundertocht.
Wanneer er midden twintigste eeuw een dekoloniseringsgolf over de wereld waait, geeft het Westen tegenwind. Om verzekerd te blijven van goedkope arbeid en grondstoffen geven ze openlijk politieke en militaire steun aan oppositiekrachten die wél op de westerse economische lijn zaten wat niet zelden resulteerde in gewelddadige staatsgrepen. Terwijl de onrechtvaardigheid voortduurt en de scheefgetrokken machtsevenwichten genegeerd worden, tracht het Westen zich ‘wit te wassen’ met liefdadigheid. In plaats daarvan moet er een halt toegeroepen worden aan de enorme bedragen die uit het Zuiden verdwijnen. Deze problematiek en de vele andere mondiale kwesties worden in de andere tien hoofstukken op doordachte wijze verder geanalyseerd. De klimaatstrijd moet sociaal zijn. Handel en economie dienen  het algemeen belang te vrijwaren en niet de winsten. Mobiliteit kan alleen maar rechtvaardig zijn. De rechten van de natuur moeten erkend  worden - we zijn er immers niet superieur aan, maar maken er deel van uit. De ‘slaperige’ democratie tenslotte transformeert best naar een ‘soevereine’ democratie.
Samengevat, de transitie naar een duurzame samenleving kan alleen slagen als ze sociaal en rechtvaardig is. Daarvoor is multilaterale samenwerking en internationale solidariteit van het  grootste belang. Vooral middenveldorganisaties zullen zich moeten roeren. Tot nu toe overheersen economische systemen waarin toenemende consumptie de motor is voor de rijkdom van een kleine groep. Er moeten niet alleen levenstijlkeuzes gemaakt worden, maar ook en vooral politieke keuzes. De burger is belangrijker dan de consument. Minder groei, minder liefdadigheid, meer rechtvaardigheid. De kennis is er, ook op technisch gebied, nu nog de goede wil van beleidsmensen.
Het boek is een schoolvoorbeeld van hoe je vooral zonder hoogdravende woorden, moeilijk begrijpbare zinnen, ellenlange uitweidingen en ingewikkelde exposés uiterst belangrijke onderwerpen helder, klaar en ‘to the point’ kan uitleggen aan een breed publiek. Dat ik er eerst niet uit was of ik de (overbodige?) lay out van elke bladspiegel nu storend of net aantrekkelijk vond, is uiteindelijk gekanteld naar het besef dat de vormgeving van de uitgave een slimme uiting is van hoe je de aandacht van de doorsnee lezer levendig houdt.
In december 2020 besliste 11.11.11 om zijn officiële naam van Koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging te veranderen naar Koepel van Internationale Solidariteit. Door expliciet over internationale solidariteit te spreken, zetten ze in de verf dat ze voor rechtvaardigheid staan, niet voor liefdadigheid. Ze hebben alvast de daad bij het woord gevoegd door dit nuttige boek uit te geven. Elk hoofdstuk eindigt met de vraag om aan de slag te gaan. Veel kans dat geëngageerde lezers inspiratie vinden in het boek en daardoor ideeën of concrete pistes naar boven voelen borrelen. Mensen, bewegingen, organisaties hoeven immers niet te wachten op de politiek, maar kunnen alvast zelf het tij doen keren.

Sophia De Wolf
Els Hertogen
Sophia De Wolf
Non-fictie
Recensent
_Sophia De Wolf Vrijwilliger bij het Huis van de Mens Zottegem
Meer van Sophia De Wolf

_Van zelfde auteur

_Nieuwste recensies

Bekijk alle nieuwe recensies