22 maart 2021
De wet van Motley
Kimberley Motley is een Afro-Amerikaanse advocate die geboren is uit een Amerikaanse vader en een Koreaanse moeder.
Ze groeide op in Milwaukee, een van de gevaarlijkste steden van de VS. Het geweld en de onrechtvaardigheid om haar heen deden haar beslissen om een juridische opleiding te volgen, ook al was ze toen zwanger van haar eerste kind. Na haar studies werkte ze eerst als pro deo advocaat. Maar toen ze de kans kreeg om meer te verdienen door in Afghanistan te gaan werken, vertrok ze, zonder haar kinderen en echtgenoot (die ondertussen ook studeerde). Ze werkte in Afghanistan, eerst “embedded” in het kader van juridische bijstand, bij het JSSP (Justice Sector Support Program), daarna zelfstandig. Bedoeling was dat ze les zou geven aan Afghaanse advocaten en rechters, veilig op de compound van het leger. Maar al gauw raakte ze verwikkeld in enkele rechtszaken en leerde ze ook het systeem van rechtbanken en gevangenissen van binnenuit kennen.
Samen met haar kom je al zoekend meer te weten over het rechtssysteem in Afghanistan. Ze heeft het ook meermaals over traditionele “jirga’s” waar de (dorps)oudsten rechtspreken over geschillen, een soort afkoopsom / boete “ibra” afspreken. Ook in rechtbanken en gevangenissen gebeurt alles er op een andere manier dan in de VS. Ze probeert dan ook de basisrechtsregels van de verdediging ingang te doen vinden in de zaken die ze zelf pleit of adviseert. Dit doet ze door de Afghaanse wet en wat hierover staat in de koran, grondig te bestuderen - ze kruipt als het ware in het hoofd van rechters en tegenpartijen om haar cliënten zo goed mogelijk te kunnen verdedigen. In uitzonderlijke gevallen doet ze ook een beroep op internationale rechtsnormen uit verdragen en conventies. Dit alles illustreert ze in het boek met enkele concrete, spectaculaire gevallen van vrijspraak: een jonge vrouw die weigert met een verkrachter te trouwen; een zesjarig meisje dat bijna was uitgehuwelijkt door schulden van haar vader; buitenlanders veroordeeld zonder proces die worden vrijgesproken; ontvoerde kinderen die teruggegeven worden aan hun moeder.
Ze geniet ook wel financiële steun van bijvoorbeeld Richard Branson, die het haar mogelijk maakt om - indien nodig - borgsommen te betalen of schulden af te lossen.
Ik vind dit een goed boek omdat de auteur via concrete voorbeelden aangeeft hoe ze haar zoektocht binnen het Afghaanse rechtssysteem start en voortzet. Ze geeft inzicht over hoe ze haar verdediging opbouwt, hoe zij bijleert, met vallen en opstaan. Ze gaat hierbij haar eigen mislukkingen niet uit de weg.
De sleutel in haar strategie is om te luisteren en te praten, en om te blijven praten, de dialoog gaande te houden - ook met rechters en tegenpartijen die vinden dat een zwarte Amerikaanse vrouw zich niet moet bemoeien met Afghaanse zaken. Haar systeem paste ze trouwens ook toe in haar thuisbasis, Milwaukee waar ze er overigens ook mee is begonnen.
Ik vind dit een goed boek omdat de auteur via concrete voorbeelden aangeeft hoe ze haar zoektocht binnen het Afghaanse rechtssysteem start en voortzet. Ze geeft inzicht over hoe ze haar verdediging opbouwt, hoe zij bijleert, met vallen en opstaan. Ze gaat hierbij haar eigen mislukkingen niet uit de weg.
De sleutel in haar strategie is om te luisteren en te praten, en om te blijven praten, de dialoog gaande te houden - ook met rechters en tegenpartijen die vinden dat een zwarte Amerikaanse vrouw zich niet moet bemoeien met Afghaanse zaken. Haar systeem paste ze trouwens ook toe in haar thuisbasis, Milwaukee waar ze er overigens ook mee is begonnen.
Motley stelt zich niét boven de Afghaanse wet, haar argumenten haalt ze uit de Afghaanse wet en uit de koran. Ze gaat als dat vereist is vrijspraak bepleiten bij de president, ze probeert op sommige momenten ook “universele” wetten te poneren op het juiste moment op de juiste plaats: bijvoorbeeld bij het kindhuwelijk vraagt ze aan de rechter wat hij zou beslissen als het zijn dochter was…
Ze ziet zichzelf als een “deejay” die op de juiste plaats de juiste muziek (lees hier “wet, aanpak”) draait, ik vond dit wel een mooie beeldende vergelijking.
Heel interessant is ook hoe je te weten komt dat multinationals hun mensen laten vallen als een blok als ze in de problemen komen bij de uitvoering van hun werk (zoals beveiligingsfirma FHI), hoe de VS in Afghanistan in hun eigen bubbel leefde en quasi geen contact had met de Afghanen zelf, zelfs niet met diegenen die op de compound werkten: ze aten apart.
Meer van Veerle Deconinck
Ze ziet zichzelf als een “deejay” die op de juiste plaats de juiste muziek (lees hier “wet, aanpak”) draait, ik vond dit wel een mooie beeldende vergelijking.
Heel interessant is ook hoe je te weten komt dat multinationals hun mensen laten vallen als een blok als ze in de problemen komen bij de uitvoering van hun werk (zoals beveiligingsfirma FHI), hoe de VS in Afghanistan in hun eigen bubbel leefde en quasi geen contact had met de Afghanen zelf, zelfs niet met diegenen die op de compound werkten: ze aten apart.
