16 september 2022
Over religieus obscurantisme in het Brussels Parlement (deel 3)
Stigmatisering
Sommige volksvertegenwoordigers wierpen me voorspelbaar stigmatisering van minderheden en racisme voor de voeten. Uiteraard liet ik niet na erop te wijzen dat het hier een gegronde bekommernis betreft om technisch en praktisch vermijdbaar dierenleed te voorkomen dat voldoende wetenschappelijk is aangetoond. Om de praktische toepassing van een humaan en redelijk principe dus, des te dwingender indien de technische mogelijkheid daartoe bestaat. Mochten sommigen al de kwalijke intentie hebben om te stigmatiseren, is dat nog geen reden om het voorstel te verwerpen. Ik deed een beroep op het voorzorgsprincipe: in geval van twijfel, krijgt het morele belang van de kwetsbaarste betrokkenen voorrang, in casu het belang om niet te lijden. Ik hekelde de wetenschapsontkenning en het misprijzen ten aanzien van de arresten van de hoogste rechtbanken, waaraan menig parlementslid manifest minder waarde hecht dan aan religieuze voorschriften. Diezelfde parlementsleden pleitten ervoor om de kwestie van het onverdoofd slachten op de oneindig lange baan te schuiven tot alle andere vormen van dierenleed wereldwijd zijn gebannen. Wat ze koppelden aan het schier oneindig herhaalde schijnheilige riedeltje dat dierenwelzijn voor elk van hen zeer belangrijk is. Zucht. De PS stelde de vraag of de vleesconsumptie verbieden niet dé oplossing is. Het gegniffel vanop de banken dat daarop te horen viel in het halfrond gaf aan dat die mirakeloplossing niet echt geloofwaardig werd geacht.
Fouad Ahidar had mijn boek De werken van GAIA gelezen, deelde hij met enige trots mee. Gevolgd door de vraag waarom GAIA zich uitsluitend toelegt op het onverdoofd slachten. Ik repliceerde met gespeelde verbazing dat wie mijn boek heeft gelezen, onmogelijk kan stellen dat GAIA zich louter bezighoudt met het onverdoofd slachten.
Fouad Ahidar had mijn boek De werken van GAIA gelezen, deelde hij met enige trots mee. Gevolgd door de vraag waarom GAIA zich uitsluitend toelegt op het onverdoofd slachten. Ik repliceerde met gespeelde verbazing dat wie mijn boek heeft gelezen, onmogelijk kan stellen dat GAIA zich louter bezighoudt met het onverdoofd slachten.
_Guilty by association
Na mij sprak Alexis Deswaef het halfrond toe. De voormalige voorzitter van de Liga voor de Mensenrechten, de woordvoerder van een burgercollectief voor de vrijheid van religie pro onverdoofd slachten, schudde een krantenartikel uit zijn mouw terwijl hij in één adem naar 'de vorige spreker' verwees. De kop boven het artikel citeert Filip De Winter die een volledig verbod op ritueel slachten beoogt. Om elk misverstand te voorkomen, reageer ik als door een wesp gestoken op deze doorzichtige verdachtmaking, die ik niet kan laten passeren. Enkele parlementsleden stellen het vicieuze maneuver van Deswaef niet op prijs en halen naar hem uit. Een ander parlementslid van PS looft hem.
_Donald Trump waardig
In totaal namen 14 van de 19 experten die de commissie toespraken, stelling in tegen een wettelijk verbod op onverdoofd slachten. Wat zij de commissieleden kwamen vertellen, was een aaneenschakeling van niet of nauwelijks onderbouwde beweringen, halve waarheden en feitelijke onwaarheden, uit de context en bij de haren getrokken gegevens, verdraaiingen en overdrijvingen, Donald Trump waardig. Met alle drogredenen waarvan de voorstanders van onverdoofd slachten zich gretig bedienden, kunnen logici een dik boek over denkfouten vullen. Twee van de negentien experten stelden zich enigszins kritisch of veeleer neutraal op tegenover onverdoofd slachten, min of meer neigend naar een verbod. Slechts drie spraken zich expliciet uit pro verbod. Ter verduidelijking: het was de PS die besliste over wie als expert uitgenodigd werd en die zich radicaal verzette tegen een evenwichtige samenstelling van de deskundigenlijst. De anderen konden kiezen: inbinden of geen hoorzittingen.
_Gelijk spel
Ook oppositiepartijen N-VA en Vlaams Belang hadden elk een voorstel van ordonnantie ingediend. De tegenstanders van een verbod grepen dit aan om het voorstel van Défi, Groen en Open VLD, de eigenlijke inzet van de politieke strijd, als extreemrechts geïnspireerd verdacht te maken. De PS wilde het voorstel van Vlaams Belang, gelijkaardig aan dat van Défi – om dit laatste draaide het dus – eerst behandelen, goed wetende dat het meteen zou verworpen worden. Daardoor zou de toon gezet zijn, waarna de commissie ook de twee andere voorstellen automatisch zou afwijzen. Het maneuver mislukte omdat zowel Vlaams Belang als N-VA hun voorstellen wijselijk introkken om het initiatief van Défi en co maximale kansen te geven. Op 8 juni eindigde het bijwijlen potsierlijke politieke circus in de Commissie met een gelijkspel: 6 voor en 6 tegen.
_Macchiavellistisch tegen verbod
Negen dagen later volgde de finale stemming in plenaire zitting. GAIA schakelde een paar versnellingen hoger: alle parlementsleden ontvingen elk zo'n 10.000 mails pro verbod. We zetten bovendien Anderlechtenaar Jean-Claude Van Damme in als ultiem geheim wapen: JCVD alias The Muscles from Brussels riep in een videoboodschap het Brussels parlement op om het verbod goed te keuren.
Bij Défi, de partij van de initiatiefnemers van het voorstel van ordonnantie, daarentegen, riep voormalig voorzitter Olivier Maingain op om tegen het verbod te stemmen. De tegenstanders van het verbod smulden van de Machiavellistische sabotage, een interne afrekening en wederdienst aan grote roerganger PS, waarmee Défi in eigen voet schoot. Daags voor de stemming publiceerde Le Soir een interview met de tenoren van de joodse en islamitische religieuze gemeenschappen. Breed uitgesmeerd op twee volle pagina's. De krant gunde de voorstanders van het verbod geen wederwoord. Le Soir, die zichzelf graag als kwaliteitskrant in de markt zet, had kant gekozen.
Bij Défi, de partij van de initiatiefnemers van het voorstel van ordonnantie, daarentegen, riep voormalig voorzitter Olivier Maingain op om tegen het verbod te stemmen. De tegenstanders van het verbod smulden van de Machiavellistische sabotage, een interne afrekening en wederdienst aan grote roerganger PS, waarmee Défi in eigen voet schoot. Daags voor de stemming publiceerde Le Soir een interview met de tenoren van de joodse en islamitische religieuze gemeenschappen. Breed uitgesmeerd op twee volle pagina's. De krant gunde de voorstanders van het verbod geen wederwoord. Le Soir, die zichzelf graag als kwaliteitskrant in de markt zet, had kant gekozen.
_Het mensenrecht om dieren te pijnigen
De dag zelf van de stemming overhandigden de tenoren van de joodse en islamitische gemeenschappen, bien étonnés de se trouver ensemble, met veel bombarie zo’n 127.000 handtekeningen (zo'n 50.000 meer dan de GAIA-petitie bijeenbracht), een initiatief van het burgercollectief onder leiding van … . Alexis Deswaef. De toelichting bij die petitie vermeldde valselijk dat de goedkeuring van het ordonnantievoorstel de afschaffing van het Offerfeest beoogt. Kwamen al die handtekeningen werkelijk uit Brussel zoals men wilde doen geloven? Een aanzienlijk deel was geronseld in Marokko, Frankrijk, de Verenigde Staten … Meerdere handtekeningen bleken in hetzelfde handschrift geschreven. Maar de PS verspreidde het fake news dat de GAIA-petitie valse handtekeningen bevatte.
Parlementsleden, die nochtans bekend staan als overtuigde 'laïcs', verdedigden het religieuze mensenrecht om dieren onverdoofd te slachten met een betoog dat de schier absolute vrijheid van religie bewierookt. Uiteindelijk gaf de fractieleider van PS vanop het spreekgestoelte dan toch schoorvoetend toe dat onverdoofd slachten de dieren doet lijden maar dat dit niet opweegt tegen het bewaren van de sociale cohesie, lees: het electorale partij- en politieke machtsbelang, waarvoor ook Olivier Maingain in de pers een lans brak. Stel je voor dat de almachtige PS de dwarsliggers van Défi uit de Brusselse regering zet en zijn partij meteen een kruis mag maken over regeringsdeelneming in 2024 …
Parlementsleden, die nochtans bekend staan als overtuigde 'laïcs', verdedigden het religieuze mensenrecht om dieren onverdoofd te slachten met een betoog dat de schier absolute vrijheid van religie bewierookt. Uiteindelijk gaf de fractieleider van PS vanop het spreekgestoelte dan toch schoorvoetend toe dat onverdoofd slachten de dieren doet lijden maar dat dit niet opweegt tegen het bewaren van de sociale cohesie, lees: het electorale partij- en politieke machtsbelang, waarvoor ook Olivier Maingain in de pers een lans brak. Stel je voor dat de almachtige PS de dwarsliggers van Défi uit de Brusselse regering zet en zijn partij meteen een kruis mag maken over regeringsdeelneming in 2024 …
_Tevergeefse stemmen van de rede
En dan betreedt de stem van de rede het spreekgestoelte, PS-volksvertegenwoordiger Julien Uyttendaele: 'Voor mij zijn hier slechts twee elementen van doorslaggevend belang: de wetenschappelijke en de juridische waarheid. Die is evident. Bijgevolg zal ik het partijstandpunt dat overigens zonder het minste overleg werd opgelegd, niet volgen en voor het verbod stemmen'. Er kwam nog een dissidente stem uit de kast, die in de voetsporen van haar partijgenoot het dictaat van hogerhand in de wind sloeg: Véronique Jamoulle. Moedig? Ongetwijfeld. Maar too little, too late: het kalf was al veel langer verdronken.
Vlak voor de stemming zag ik een PS-verkozene zich begeven naar de bank van Les Engagés, de nieuwe naam van cdH. Ik was te ver verwijderd om mij aan liplezen te wagen maar ik sluit niet uit dat men zich in extremis wilde verzekeren van de steun van die partij, waarvan het partijprogramma nochtans een verbod op onverdoofd slachten expliciet voorstaat. Groen waagde nog een ultieme poging om het verbod te redden en stelde voor de maatregel in te voeren maar hem pas van kracht te laten worden na de lokale verkiezingen van 2024. Tevergeefs.
Vlak voor de stemming zag ik een PS-verkozene zich begeven naar de bank van Les Engagés, de nieuwe naam van cdH. Ik was te ver verwijderd om mij aan liplezen te wagen maar ik sluit niet uit dat men zich in extremis wilde verzekeren van de steun van die partij, waarvan het partijprogramma nochtans een verbod op onverdoofd slachten expliciet voorstaat. Groen waagde nog een ultieme poging om het verbod te redden en stelde voor de maatregel in te voeren maar hem pas van kracht te laten worden na de lokale verkiezingen van 2024. Tevergeefs.
_Kant gekozen: religieus obscurantisme wint de besluitvorming
Het finale verdict: 42 stemmen tegen, 38 voor en 8 onthoudingen. De Vlaamse partijen stemden voor, op PVDA en 2 van de drie parlementsleden van be.brussels-Vooruit na, die tegenstemden. Ondanks alle kunstgrepen haalden de adepten van het onverdoofd slachten het uiteindelijk met een krappe vier stemmen meer. Al bij al een nipte meerderheid. Op de keper beschouwd, zijn het de onthoudingen die het verbod de das omdeden. Zij die, om wat voor reden ook, geen kant durfden kiezen, dragen grote verantwoordelijkheid voor deze gemiste kans om duizenden dieren onnodige en vermijdbare pijn te besparen. 'Kies een kant', schreef Eli Wiesel ooit. 42 Brusselse verkozenen des volks deden dat: zij kozen de kant van de religieuze fanatici die ze opportunistisch gedwee volgden in hun irrationele onverzettelijkheid.
'Dieren zijn levende wezens met gevoel, eigen belangen en waardigheid, die bijzondere bescherming verdienen', bepaalt het vooruitstrevende basisartikel 1 van de algemene Brusselse dierenwelzijnswet. Nergens staat: 'Tenzij die bepaling botst met religieuze gebruiken'. In een interview met Knack stelde de Iraanse vrouwenrechtenactiviste Masih Alinejad: 'Jullie zouden ook niet accepteren dat religie intervenieert in de politieke besluitvorming'. Mevrouw Alinejad maakt zich illusies, althans wat het Brussels parlement in dit specifieke dossier betreft.
'Dieren zijn levende wezens met gevoel, eigen belangen en waardigheid, die bijzondere bescherming verdienen', bepaalt het vooruitstrevende basisartikel 1 van de algemene Brusselse dierenwelzijnswet. Nergens staat: 'Tenzij die bepaling botst met religieuze gebruiken'. In een interview met Knack stelde de Iraanse vrouwenrechtenactiviste Masih Alinejad: 'Jullie zouden ook niet accepteren dat religie intervenieert in de politieke besluitvorming'. Mevrouw Alinejad maakt zich illusies, althans wat het Brussels parlement in dit specifieke dossier betreft.
_No passaran
Al weken voor de eerste hoorzitting plaatsvond, had de PS publiekelijk aangekondigd dat een verbod op onverdoofd slachten voor de partij een 'no passaran' was. Toen al ontkende de nochtans om zijn degelijkheid geroemde studiedienst van die partij de wetenschappelijke consensus. Overleg tussen GAIA en de PS haalde niks uit. Wekenlang werden we aan het lijntje gehouden. Argumenten, die we nochtans een na een hadden weerlegd tijdens het overleg, werden ongewijzigd herhaald tijdens de debatten in het parlement. Dat geldt eveneens voor de Brusselse volksvertegenwoordigers van PVDA/PTB. Hun tussenkomsten klonken zo mogelijk nog sofistischer. Zoals bekend woedt tussen beide partijen een felle concurrentiestrijd.
Net als de vertegenwoordigers van de geloofsgemeenschappen ging men uit van de visie dat 100 % overeenstemming een conditio sine qua non is om van een consensus te kunnen spreken. Zolang er ook maar één dissidente mening te vinden is die afwijkt van de overgrote meerderheid van wetenschappelijke experten terzake, is er volgens die zienswijze geen sprake van consensus. Dat PS-geleide dogma oogstte veel bijval in kringen van Brusselse parlementsleden die uiteindelijk tegen een verbod op onverdoofd slachten stemden. Wat de pleitbezorgers van verplichte bedwelming ook zeiden, bij de voorstanders van onverdoofd slachten drong daar nauwelijks wat van door. Een presentatie over kwantumfysica had even veel of even weinig effect gehad. Hun mentale zeef werkte op volle toeren. No passaran is no passaran.
Net als de vertegenwoordigers van de geloofsgemeenschappen ging men uit van de visie dat 100 % overeenstemming een conditio sine qua non is om van een consensus te kunnen spreken. Zolang er ook maar één dissidente mening te vinden is die afwijkt van de overgrote meerderheid van wetenschappelijke experten terzake, is er volgens die zienswijze geen sprake van consensus. Dat PS-geleide dogma oogstte veel bijval in kringen van Brusselse parlementsleden die uiteindelijk tegen een verbod op onverdoofd slachten stemden. Wat de pleitbezorgers van verplichte bedwelming ook zeiden, bij de voorstanders van onverdoofd slachten drong daar nauwelijks wat van door. Een presentatie over kwantumfysica had even veel of even weinig effect gehad. Hun mentale zeef werkte op volle toeren. No passaran is no passaran.
(wordt vervolgd)
Meer van Michel Vandenbosch