30 oktober 2021
Voorspel tussen vel en jurk (in de aanloop naar Allerheiligen)
1. In de meest schemerachtige opslagplaatsen van mijn al te dikwijls tot blijdschap stemmende herinnering, waar toevalligheid nu eenmaal mijn grootste handlanger is, wonen nog tal van godslasterende verhaallijnen. Laat dat nu juist het mooie aan het grotendeels verzonnen en tijdrekenkundig categoriek onjuiste van mijn driestuiversgeschrijf zijn. Bekijk dit soort verhaallijnen dan ook best als een buitenissige drie-eenheid: alomtegenwoordig, gesloten en niet echt te onderscheiden.
Een raamvertelling die in staat is om op ettelijke buitenposten van ons aanvoelen tegelijk te zijn. Zowel boven als onder de korenmaat. Kortweg overal waar niet langer om onze latente tegenwoordigheid van geest gesmeekt wordt. Op de meest kreukelige ansichtkaarten van Oostakker-Lourdes, Scherpenheuvel en de Kapel Onze-Lieve Vrouw van de Osseweg in Zoutleeuw bijvoorbeeld. De alomtegenwoordige plaatsaanwijzers van het bovenmenselijke doen en laten. Een doen en laten dat in die dagen nimmer cirkelde rond de principes van kracht, schoonheid en wijsheid. Maar steevast verwees naar het alomaanwezige paars: de kleur van de opgelegde boetedoening.
2. Zie het als niets meer dan uit de duim gezogen voorzang uit de gaandeweg verdwenen tijdslagen die omsloten liggen in het vertederende verhaal van (de voor een mensenkind meest verwarrende) openbaringen van geest en gemoed. Uit de toentertijdse gehuchten waar er in het begin blijkbaar een worgelachtig wezen was waargenomen. Daarna een soortement operettezangeres. Die hen op de generale repetitie de wisselvalligheden van de gemoedstoestand van de man aan het kruis had opgerakeld. En joehoe had geroepen. Waarschijnlijk om hun aller aandacht te trekken. En die naar eigen zeggen Maria genoemd wou worden. Zoals dat enigszins te verwachten was, naar ik later vernam. Het klonk in de oren van het publiek (drie pagadders en een paardenkop) als onversneden van je hoempa hoempa hoempa tetere tetere tetere. Naar men zegt zou een zekere Magdalena daarop met luide stem geroepen hebben: luistert allen naar mijn diepste verlangen! Luistert naar mijn eerste en mijn laatste wens! Eigen schuld dikke bult als gij niet luisteren wilt. En zie
'(…) een druilerige hete wolk komt over haar en overvloeit haar, nestelt zich tussen vel en jurk, het carillon weerklinkt, zij is de maagd en vrouw van God, ook al heeft zij daaromtrent geen orders ontvangen, ook al volgt zij daaromtrent geen regelen of is zij in geen geheimen ingewijd, zij trekt haar bovenlip op en laat haar kaak zakken, het scheelt niet veel of zij begint te zingen … zij houdt van de grote hosties, alhoewel God ook in het smalste brokje aanwezig is, zij is verloren, dronken, zij wil nog zwellen als om Alles op te slorpen' (Hugo Claus, Omtrent Deedee, 1978)
3. Enfin. Dwaalleren, oorlogen en allerhande bijkomende vaudeville (van hier tot ginder) voorspelde men mij. Vervolgingen à la carte zouden mijn ondermaanse aanwezigheid voorgoed zwart kalken. Wanorde zou op strenge wijze regeren. En Den Duvel zou die dag voorwaar zijn hoogste hoed opzetten. Op het meest verheven gestoelte zou hij zitten. Om het beloop der dingen naar zijn bokkenpoot te zetten. Gij zult wel zien, orakelde men, vol haat en tevergeefs graaiend naar een spiertje licht. Schizofrene poppenkasterij à la fanfare, als gij het mij vraagt. Glossolalie, lala voor halvezool, kwibus en malloot. En zie
'(…) moeilijk door haar knieën zakkend, hijgend hurkt zij neer en zit op de geribde arduinen bidbank voor onze Lieve Vrouw van Lourdes. Naast haar knielt Bernadette Soubirous in het blauw en wit geverfd, en heft biddende handen naar de grot. Natalie houdt haar hoofd schuin, het gekwetter van nabije vogels is te heftig voor haar gekwetst oor, van haar hals vertrekt een diepe voor en ploegt door de massieve boezem. Een nutteloze vracht, die borst, die lenden, die witte dijen' (Hugo Claus, Omtrent Deedee, 1978)
Meer van Benny Madalijns