8 juni 2021
World Ocean Day
Op 8 juni is het World Ocean Day (Wereld Oceanen Dag)! Daar mogen we best even bij stilstaan, want we hebben veel te danken aan de oceanen.
Oceanen zijn een enorme weldaad voor de biodiversiteit en doen ook heel veel voor ons.
Voedselvoorziening – voor veel volkeren een eerste interesse en band met de oceaan - is er maar eentje van. Want weet je dat 50% van de zuurstof afkomstig is van oceanen? En dat oceanen enorm veel broeikasgassen absorberen? Ze zijn dus belangrijke longen van de planeet en helpen mee in het verhaal van klimaatregulering.
Oceanen zorgen ook voor heel wat werkgelegenheid: van vissers tot containervervoer, van pleziervaart tot cruise-toerisme, de oceanen maken dit mogelijk. Daarenboven zijn de wateren, met hun rijkdom aan organismen (wieren, planten, speciale vissoorten,…) ook een prominente bron voor bestanddelen van cosmetica, geneesmiddelen,…
Voedselvoorziening – voor veel volkeren een eerste interesse en band met de oceaan - is er maar eentje van. Want weet je dat 50% van de zuurstof afkomstig is van oceanen? En dat oceanen enorm veel broeikasgassen absorberen? Ze zijn dus belangrijke longen van de planeet en helpen mee in het verhaal van klimaatregulering.
Oceanen zorgen ook voor heel wat werkgelegenheid: van vissers tot containervervoer, van pleziervaart tot cruise-toerisme, de oceanen maken dit mogelijk. Daarenboven zijn de wateren, met hun rijkdom aan organismen (wieren, planten, speciale vissoorten,…) ook een prominente bron voor bestanddelen van cosmetica, geneesmiddelen,…
Helaas zijn ook de oceanen al geruime tijd het slachtoffer van vervuiling en overexploitatie door de mens.
Een van de centrale problemen is de plasticvervuiling (van ware “plasticeilanden” tot de miniscule microplastics). Daarnaast zijn er de illegale lozingen (op industriële schaal, maar ook op kleinere schaal) en zelfs de kleine en grote desastreuse ongelukken (met tankers, op boorplatforms,… met olievlekken tot gevolg) die het leefmilieu in en op het water (zeevogels,…) aantastten. En water komt ook altijd op een of andere manier terug in aanraking met land…
We kennen intussen ook het verhaal van vissen vol gifstoffen (zware metalen,…), zeezoogdieren met magen vol plastic afval,… De dieren lijden verschrikkelijk, en het is vanzelfsprekend ongezond om voedsel te nuttigen dat op deze manier vervuild is.
Een van de centrale problemen is de plasticvervuiling (van ware “plasticeilanden” tot de miniscule microplastics). Daarnaast zijn er de illegale lozingen (op industriële schaal, maar ook op kleinere schaal) en zelfs de kleine en grote desastreuse ongelukken (met tankers, op boorplatforms,… met olievlekken tot gevolg) die het leefmilieu in en op het water (zeevogels,…) aantastten. En water komt ook altijd op een of andere manier terug in aanraking met land…
We kennen intussen ook het verhaal van vissen vol gifstoffen (zware metalen,…), zeezoogdieren met magen vol plastic afval,… De dieren lijden verschrikkelijk, en het is vanzelfsprekend ongezond om voedsel te nuttigen dat op deze manier vervuild is.
Een tweede probleem is dan ook de overbevissing: het werken met quota is dan wel een verbetering, toch is er nog heel wat overbevissing via industriële, niet-selectieve visserijmethoden, piratenvisserij, … en het steeds maar verder en dieper wegtrekken van vloten naar nieuwe visgronden. Zo kunnen populaties nooit echt herstellen, en worden ecosystemen grondig aangetast.
Bedreiging van het zeeleven en diersoorten is een ander belangrijk aandachtspunt. Zelfs de dolfijn, de haai, zeeschildpad, walvis,… lopen gevaar. Wie kan zich onze zeeën en oceanen voorstellen zonder deze dieren?
Bedreiging van het zeeleven en diersoorten is een ander belangrijk aandachtspunt. Zelfs de dolfijn, de haai, zeeschildpad, walvis,… lopen gevaar. Wie kan zich onze zeeën en oceanen voorstellen zonder deze dieren?
walvishaai
De bedreiging van koraalriffen is nog zo´n triest voorbeeld van hoe de mensheid het zeeleven op veel plaatsen kapotmaakt.
Oceanografen spreken ook over geluidsvervuiling! De oceanen en zeeën zijn vandaag vaak zo druk bevaren, er zijn zoveel drukke routes en menselijke activiteit, dat vele zeedieren gestresseerd geraken en in de war kunnen raken, bijvoorbeeld als ze afhankelijk zijn van echolocatie.
Oceanografen spreken ook over geluidsvervuiling! De oceanen en zeeën zijn vandaag vaak zo druk bevaren, er zijn zoveel drukke routes en menselijke activiteit, dat vele zeedieren gestresseerd geraken en in de war kunnen raken, bijvoorbeeld als ze afhankelijk zijn van echolocatie.
_Positief handelen
Jij kunt op Wereld Oceanen Dag (maar natuurlijk ook daarna) echter ook iets terugdoen voor de oceanen.
Enkele tips:
Enkele tips:
- Eet minder of geen vis, en ga als je dan toch vis koopt ten rade bij de Duurzame Viswijzer.
- Vandaag kun je in de winkel ook tal van vegetarische producten vinden zoals veggie fish-sticks/zeesticks, plantaardige (vegan) “visburgers” of broodbeleg dat tot de verbeelding spreekt,…
- Sta stil bij je plasticgebruik, en vervang of schrap plastics in je huishouden, vrije tijd, kantoor,… want plastics zijn niet enkel voor de zeeën een probleem, voor ook voor het land. Bovendien wordt plastic dan ook nog eens meestal geproduceerd op basis van aardolie
- Twijfel je waarover we het hier hebben? Check dan de afbeelding hieronder.
- Wil je meer weten over plastics en waarom we ze zo graag willen bannen?
Bekijk ook meer info op Plastics Soup Foundation
- Alles wat je onderneemt om klimaatverandering tegen te gaan, heeft tevens een positief effect op de oceanen
top 10 plastic wegwerpproducten
_Te groot voor bescherming?
Oceanen zijn natuurlijk gigantisch groot. Vroeger dachten mensen dat ze daarom onuitputtelijk waren of dat vervuiling nooit zo heel erg kan worden dat de schade onomkeerbaar werd. Maar niets is minder waar!
De combinatie van alle activiteiten die de mens uitvoert, heeft een immense impact.
Leuk nieuws is er gelukkig ook. Zo is er het project Spots of Hope, een beschermings-en herstelproject voor de oceaan, waarmee wetenschappers, beleidsmakers etc. samen met betrokken partijen en eventueel de lokale bevolking, werken aan de bescherming van kritieke mariene gebieden. Zo stellen ze deze gebieden die belangrijk zijn voor de gezondheid van de oceanen, veilig voor de toekomst.
Daartoe worden expedities, campagnes en projecten opgezet. Ze proberen – bijvoorbeeld in het geval van een overbevist kustgebied - het respect voor de natuur mee te geven aan alle betrokkenen en hen te informeren over de effecten van beter, aangepast gedrag waarbij méér rekening wordt gehouden met de grenzen van ecosystemen. Zo wordt de relatie mens-natuur hersteld.
Het gaat vooral om belangrijke culturele, historische of ecologisch en biologisch (bijvoorbeeld voorkomen van speciale soorten, uitzonderlijke rijkdom aan biodiversiteit) belangrijke regio´s op onze blauwe planeet.
De Salish Sea, Makro Shark Metropolis, de Golf van Guinea, Mohéli (Comoren),… zijn enkele voorbeelden. Meer informatie vind je op Hope Spots, je kan er ook een overzicht vinden van al deze plekken met alle uitleg over hun bijzondere waarde.
Meer van Sien Simoens
De combinatie van alle activiteiten die de mens uitvoert, heeft een immense impact.
Leuk nieuws is er gelukkig ook. Zo is er het project Spots of Hope, een beschermings-en herstelproject voor de oceaan, waarmee wetenschappers, beleidsmakers etc. samen met betrokken partijen en eventueel de lokale bevolking, werken aan de bescherming van kritieke mariene gebieden. Zo stellen ze deze gebieden die belangrijk zijn voor de gezondheid van de oceanen, veilig voor de toekomst.
Daartoe worden expedities, campagnes en projecten opgezet. Ze proberen – bijvoorbeeld in het geval van een overbevist kustgebied - het respect voor de natuur mee te geven aan alle betrokkenen en hen te informeren over de effecten van beter, aangepast gedrag waarbij méér rekening wordt gehouden met de grenzen van ecosystemen. Zo wordt de relatie mens-natuur hersteld.
Het gaat vooral om belangrijke culturele, historische of ecologisch en biologisch (bijvoorbeeld voorkomen van speciale soorten, uitzonderlijke rijkdom aan biodiversiteit) belangrijke regio´s op onze blauwe planeet.
De Salish Sea, Makro Shark Metropolis, de Golf van Guinea, Mohéli (Comoren),… zijn enkele voorbeelden. Meer informatie vind je op Hope Spots, je kan er ook een overzicht vinden van al deze plekken met alle uitleg over hun bijzondere waarde.