1 juni 2021
Tentoonstelling Fake Images
Het geweld tussen Israëli’s en Palestijnen laait om de zoveel jaren op. Iedereen denkt de onderliggende oorzaak te kennen: de genocide die het naziregime tijdens WOII aanrichtte , doet de VN overgaan tot “het schenken van een thuisland” aan het Joodse volk. Maar er is méér.
_Maar er is méér
Het opsplitsen van het Brits mandaatgebied Palestina in een Arabisch en een Joods deel maakt dat op 14 mei 1948 Ben Gurion de staat Israël uitroept, wat onmiddellijk tot oorlog leidt met Egypte, Jordanië, Syrië en Irak. Maar er is méér.
De ergste diaspora gebeurde al in132 na C.: de Romeinse repressie zorgde ervoor dat vluchtende Israëlieten verspreid raakten over de hele wereld. Ze bleven overal zichzelf en vooral de orthodoxe Joden vallen (nog altijd) erg op. De christenen beladen de Joden vanaf de derde eeuw met “alle zonden Israëls”. Sommige landen, waaronder Engeland in 1290, verbannen alle Joden. In Venetië wordt in 1516 voor het eerst het woord “getto” gebruikt, maar het concept bestond al langer.
De ergste diaspora gebeurde al in132 na C.: de Romeinse repressie zorgde ervoor dat vluchtende Israëlieten verspreid raakten over de hele wereld. Ze bleven overal zichzelf en vooral de orthodoxe Joden vallen (nog altijd) erg op. De christenen beladen de Joden vanaf de derde eeuw met “alle zonden Israëls”. Sommige landen, waaronder Engeland in 1290, verbannen alle Joden. In Venetië wordt in 1516 voor het eerst het woord “getto” gebruikt, maar het concept bestond al langer.
Het Joodse volk is in de loop der eeuwen verantwoordelijk gesteld voor de pest, het vergiftigen van waterputten, het offeren van kinderen, het brengen van ongeluk en tenslotte van het beramen van duivelse plannen om de wereld te overheersen.
Al wat Hitler moest doen was de bestaande haat aanwakkeren tot in 1942 de meeste Europese Joden vernietigd waren.
Al wat Hitler moest doen was de bestaande haat aanwakkeren tot in 1942 de meeste Europese Joden vernietigd waren.
_Verdwaasde militair krijgt fanclub
Elk weldenkend mens vraagt zich af hoe het mogelijk is dat bijvoorbeeld Hitler het Duitse volk zover kreeg dat het toestond Joden te bekijken als de verpersoonlijking van het kwaad dat moest uitgeroeid worden.
Denk vooral niet dat we slimmer zijn geworden! Ik hoor op het nieuws dat een losgeslagen, gewapende militair een viroloog en zijn gezin bedreigt. En dan komt het! De verdwaasde militair krijgt een fanclub, de viroloog wordt overladen met haatmail.
Deze tentoonstelling maakt duidelijk hoe fake news en fake images een bepaalde boodschap kunnen overbrengen en hoe het komt dat wij er zo vatbaar voor zijn.
Denk vooral niet dat we slimmer zijn geworden! Ik hoor op het nieuws dat een losgeslagen, gewapende militair een viroloog en zijn gezin bedreigt. En dan komt het! De verdwaasde militair krijgt een fanclub, de viroloog wordt overladen met haatmail.
Deze tentoonstelling maakt duidelijk hoe fake news en fake images een bepaalde boodschap kunnen overbrengen en hoe het komt dat wij er zo vatbaar voor zijn.
_Arthur Langerman
De ouders van Arthur Langerman werden in 1944 geïnterneerd in de Dossinkazerne en vervolgens gedeporteerd. Enkel de moeder keert getraumatiseerd terug en wordt herenigd met haar zoon, die ondergedoken in een instelling verbleef.
Arthur zal meer dan 50 jaar lang antisemitische tekeningen, affiches en voorwerpen verzamelen. De volledige tentoonstelling is erop gebaseerd.
Al het materiaal toont overduidelijk aan hoe de haat tegen de Joden onderhouden, gevoed en desgevallend gebruikt werd door degenen die de macht hadden.
Arthur zal meer dan 50 jaar lang antisemitische tekeningen, affiches en voorwerpen verzamelen. De volledige tentoonstelling is erop gebaseerd.
Al het materiaal toont overduidelijk aan hoe de haat tegen de Joden onderhouden, gevoed en desgevallend gebruikt werd door degenen die de macht hadden.
_Kindoffers
Eeuwen lang werd de Jood als een onbetrouwbaar sujet voorgesteld. De man met de grote haakneus (die wordt hem al in de 14de eeuw aangemeten) geeft de kindjes snoep als ze met hem mee naar huis gaan.
None
Dergelijke prenten maakten grote indruk omdat er al sinds 1144 verteld werd dat Joden christenjongetjes zouden ontvoeren en ritueel offeren. In 1946 nog (!) was een dergelijk verhaal de reden om in Kielce (Polen) een 40-tal Joden te vermoorden.
_Karikaturen
Elke afgebeelde Jood ziet er hetzelfde uit: de grote, lelijke haviksneus valt het meeste op. Ze hebben allemaal zwart haar, dikke lippen en een onbetrouwbare gezichtsuitdrukking.
None
En natuurlijk hangen er op de tentoonstelling foto’s van mensen die blond haar hebben en blauwogig zijn, maar toch de verplichte gele Davidster of gele cirkel dragen. Honderden foto’s aan de wand van de permanente museumruimte tonen overvloedig aan dat de karikaturen precies dàt zijn: karikaturen. Joden zijn even divers in voorkomen, taal en wezen als christenen of moslims.
_Complottheorieën
We komen bekende complotten tegen: de zaak Dreyfus en de Protocollen van de wijzen van Zion.
Soms duikt een naam op van één man die op z’n eentje verantwoordelijk is voor een golf van haat: Eduard Drumont is zo iemand.
Soms duikt een naam op van één man die op z’n eentje verantwoordelijk is voor een golf van haat: Eduard Drumont is zo iemand.
_Interactief
Af en toe worden we uitgenodigd om de eigen vooroordelen te testen, om racisme, misleiding, stereotypen en valse humor te doorprikken.
Het is een tentoonstelling die om veel lezen vraagt om de volle draagwijdte van het getoonde te vatten.
Het is een tentoonstelling die om veel lezen vraagt om de volle draagwijdte van het getoonde te vatten.
None
De basis van de tentoonstelling is de verzameling van de Holocaustoverlevende, Arthur Langerman, en toont dus antisemitische propaganda door de eeuwen heen. Zijn collectie is een rechtstreeks gevolg van de gruwel van de Jodenuitroeiing.
Maar Fake Images doet méér dan dat. De tentoonstelling toont welke mechanismen een grote impact hebben op onze hedendaagse denkbeelden en op onze maatschappij. Daarvan moeten we ons altijd bewust zijn. Niemand is onkwetsbaar en kwalijke propaganda kan heel overtuigend zijn.
Maar Fake Images doet méér dan dat. De tentoonstelling toont welke mechanismen een grote impact hebben op onze hedendaagse denkbeelden en op onze maatschappij. Daarvan moeten we ons altijd bewust zijn. Niemand is onkwetsbaar en kwalijke propaganda kan heel overtuigend zijn.
Fake Images – Ontmasker het gevaar van stereotypes. Tentoonstelling in Mechelen, Kazerne Dossin, nog tot 9 december! Adres: Goswin de Stassartstraat 153, 2800 Mechelen.
Ontdek meer op de website Fake Images
Reserveren is (momenteel nog altijd) verplicht. Tickets (9€ - 4€) kunnen online besteld worden en eventueel op de dag van het bezoek betaald worden. Let op: het museum is maandag en dinsdag gesloten.
Meer van Gerda Sterk
Ontdek meer op de website Fake Images
Reserveren is (momenteel nog altijd) verplicht. Tickets (9€ - 4€) kunnen online besteld worden en eventueel op de dag van het bezoek betaald worden. Let op: het museum is maandag en dinsdag gesloten.