25 maart 2021
Duty of Care Politics (DOCEurope)
Jos Olaerts bespreekt een waardevol initiatief dat ernaar streeft om het beleid meer wetenschappelijk verantwoord te maken.
Wanneer je een gezondheidsprobleem hebt, verwacht je dat hoogopgeleide artsen je behandelen. Is het niet verwonderlijk dat we blijkbaar deze verwachtingen van competentie niet hebben bij het kiezen van onze politieke vertegenwoordigers, die de macht hebben over belangrijke aspecten van onze maatschappij en onze leefwereld? Moeten vertegenwoordigers in een deliberatieve democratie een afschrift zijn van onze maatschappij of is het belangrijk in te zetten op bepaalde competenties?
De klimaatproblematiek en andere grote maatschappelijke uitdagingen zijn zeer complex en vragen een brede competentie. Voor de meeste thema's bestaat er reeds een weelde aan wetenschappelijke data. Het interpreteren daarvan, het juist kunnen inschatten van de mogelijke opties, de 'biases' en het onderkennen van de ontbrekende schakels, zijn bepalend om tot goede beleidsmaatregelen te komen. In het huidige politieke klimaat en een tijd van 'attention economics', overleven politici echter eerder door vooral communicatief competent te zijn. Hun analytische capaciteiten en wetenschappelijke kennis zijn van ondergeschikt belang, of worden onvoldoende geëvalueerd. Een andere belangrijke reden waarom de nodige beleidsmaatregelen niet, onvoldoende of te laat worden genomen, is een gebrek aan onafhankelijkheid. Goed onderbouwde wetenschappelijke adviezen worden meestal afgezwakt in de politieke beslissingsfase, omwille van partijpolitieke en andere overwegingen. Dit kunnen we ons niet meer permitteren, ons klimaat wacht niet totdat we klaar zijn voor een goed beleid.
De klimaatproblematiek en andere grote maatschappelijke uitdagingen zijn zeer complex en vragen een brede competentie. Voor de meeste thema's bestaat er reeds een weelde aan wetenschappelijke data. Het interpreteren daarvan, het juist kunnen inschatten van de mogelijke opties, de 'biases' en het onderkennen van de ontbrekende schakels, zijn bepalend om tot goede beleidsmaatregelen te komen. In het huidige politieke klimaat en een tijd van 'attention economics', overleven politici echter eerder door vooral communicatief competent te zijn. Hun analytische capaciteiten en wetenschappelijke kennis zijn van ondergeschikt belang, of worden onvoldoende geëvalueerd. Een andere belangrijke reden waarom de nodige beleidsmaatregelen niet, onvoldoende of te laat worden genomen, is een gebrek aan onafhankelijkheid. Goed onderbouwde wetenschappelijke adviezen worden meestal afgezwakt in de politieke beslissingsfase, omwille van partijpolitieke en andere overwegingen. Dit kunnen we ons niet meer permitteren, ons klimaat wacht niet totdat we klaar zijn voor een goed beleid.
De nood aan competente en onafhankelijke vertegenwoordigers is het startpunt van 'Duty of Care Politics'.
Het betreft een initiatief dat inzet op het selecteren en engageren van wetenschappelijk opgeleide personen met een brede ervaring en kennis, om zich kandidaat te stellen om als onafhankelijke vertegenwoordiger te zetelen in het Europees parlement voor de volgende verkiezingen van 2024. Een bijkomende belangrijke factor is dat het engagement beperkt is tot één legislatuur, dus gelimiteerd tot de periode 2024-2029, en niet herverkiesbaar. Deze personen engageren zich tot een 'sabbatical', om een politiek mandaat op te nemen als burgerdienst, vandaar 'Out of Duty of Care'. De gelimiteerde periode zorgt er verder voor dat deze vertegenwoordigers zich volledig kunnen focussen en niet betrokken worden in andere activiteiten zoals het profileren voor herverkiezing. Dit werkt verder hun onafhankelijkheid in de hand. En vermits onafhankelijk denken essentieel is, zal de overkoepelende organisatie enkel ondersteunen bij het zoeken naar de juiste wetenschappelijke inzichten.
De wetenschap bracht onze maatschappij tot waar we zijn en is meer dan ooit belangrijk in het zoeken naar oplossingen voor de grote uitdagingen waarvoor we staan. Het is een universele taal die over de grenzen heen mensen samenbrengt. Het DOCEurope-initiatief beoogt om op Europees niveau de beleidsmakers te versterken met onafhankelijke vertegenwoordigers, die de politieke agenda mee helpen bepalen met een focus op het versnellen van belangrijke beleidsvoorstellen, gebaseerd op feiten en wetenschap. Vertegenwoordigers die vanuit hun onafhankelijkheid en competentie de moed hebben om de hoognodige en wetenschappelijk gefundeerde maatregelen te verdedigen.
Recente verkiezingen maken het duidelijk dat populisme nog steeds de gemakkelijkste weg is naar een politiek mandaat. Het DOCEurope-initiatief staat haaks op enige vorm van persoonlijk populisme en benadrukt het belang van een team van competente vertegenwoordigers. De ambitie is de Europese kiezer een relevant alternatief te bieden dat zich fundamenteel onderscheidt op het gebied van onafhankelijkheid en wetenschappelijke competentie. Wanneer men deze troeven uitspeelt met de juist timing, kan hiervoor een Europees publiek gevonden worden dat het belang zal onderkennen. Ook een kleine groep van hardwerkende vertegenwoordigers op Europees niveau kan voldoende zijn om het beleid te beïnvloeden. We zijn allen op zoek naar langetermijnbeleidsopties, gebaseerd op wetenschappelijk betrouwbare informatie. Beleidsmakers die dit de kern van hun werk maken, zullen verder erkend en als referentie gebruikt worden. En dit is de basis voor de groei van het initiatief.
De focus voor het zoeken en selecteren van mogelijke kandidaten is in eerste instantie gericht op onze Europese universiteiten met een overvloed aan kennis. Kandidaten worden getest op competentie en hun integriteit wordt nauwkeurig geverifieerd. Hun betrachting en mandaat zal zeer breed zijn en niet gebaseerd op een bepaalde ideologie, gedirigeerd vanuit de supportorganisatie. Het objectief is om bij te dragen aan de vooruitgang van onze maatschappij met respect voor onze leefwereld en met langetermijnvisies gebaseerd op wetenschappelijke kennis. De principes van de rechten van de mens (UN) zijn de limieten waarin de vertegenwoordigers verwacht worden te opereren.
Moet je een wetenschappelijke achtergrond hebben om betrokken te worden bij de organisatie? Neen, integendeel, het is de bedoeling een brede ondersteuning te zoeken bij allen die het initiatief genegen zijn. En het is de hoop en de verwachting dat diegenen die normaal wantrouwig staan tegenover 'de politiek', zich nu net kunnen vinden in een organisatie waar onafhankelijk bestuur op basis van feiten en wetenschap centraal staat.
Bent u geïnteresseerd in het steunen van dit initiatief of wilt u hieraan actief meewerken, schrijf dan naar [email protected].
Verdere achtergrond vindt u hier.
Meer van Jos Olaerts
Verdere achtergrond vindt u hier.